ارزیابی تاثیر سازه‌های کوتاه در ذخیره رواناب و رطوبت خاک (مطالعه موردی حوزه سد کارده)

نویسندگان

  • باقریان کلات, علی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
  • خوشبزم, الهام مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
چکیده مقاله:

امروزه کمبود آب در جهان یکی از مهمترین مشکلاتی است که زندگی بشر را به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک تحت تاثیر قرار می‌دهد. بخش عمده‌ای از سطح کشور در محدودۀ مناطق خشک و نیمه خشک قرار گرفته است. مقادیر ناچیز بارندگی‌ در چنین‌ مناطقی‌ همراه با پراکنش نامناسب آن باعث ایجاد خشکسالی‌ها و کمبود آب می‌گردد. حوزه‌های‌ آبخیز کوهستانی‌ عرصه‌های‌ اصلی‌ تولید آب بوده ‌و حوزه‌های‌ دشتی‌ علاوه‌ بر دریافت مستقیم‌ ریزش‌های‌ جوی‌ عمدتاً محل‌ تخلیه‌ و تجمع‌ آب‌های تولیدی‌ از حوزه‌های‌ کوهستانی‌ می‌باشند. بدین ترتیب در حوزه‌های‌ آبخیز کوهستانی‌ بدلیل‌ پر شیب بودن‌ اراضی‌ و خصوصیات مورفومتریک‌ حوزه‌ها رفتارهای‌ هیدرولوژیکی‌ و روند و روش‌های‌ احیاء و تخریب کاملاً با آبخیزهای‌ دشتی ‌متفاوت می‌باشد. به‌ طوری‌ که‌ سیل‌خیزی و تولید رواناب‌ یکی‌ از ویژگی‌های‌ اصلی‌ حوزه‌های‌ آبخیز کوهستانی است. چنانچه بخشی از رواناب تولید شده ذخیره گردد و یا بستر مناسب برای نفوذ آن فراهم گردد، علاوه بر تأمین رطوبت برای بهبود مراتع و یا تقویت جریانات زیرسطحی و زیرزمینی، به کاهش سیلاب در حوزه‌‌های دشتی واقع در پایین دست نیز کمک می‌کند. این تحقیق در زیر حوزه گوش در بالادست سد کارده و با هدف ارزیابی تاثیر سازه‌های کوتاه در ذخیره رواناب و رطوبت خاک انجام گرفته است. بر اساس اطلاعات اندازه‌گیری شده صحرایی، بندهای خاکی بیشترین نقش را در ذخیره رواناب داشته‌اند که با توجه به گذشت بیش از ده سال از احداث سازه‌های آبخیزداری در حوزه مورد مطالعه و رسوبگذاری رسوبات ریزدانه به عمق متوسط 7/1 متر در پشت بندهای خاکی، امکان نفوذ آب ذخیره شده در پشت این بندها به بستر رودخانه کاهش یافته است. از طرفی در هیچ یک از بندهای خاکی احداث شده در حوزه مورد مطالعه، هیچگونه تأسیسات تخلیه تحتانی و یا امکان بهره‌برداری از آب ذخیره شده پیش بینی نشده است و در نتیجه تبخیر سهم زیادی از آب استحصال شده را دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیش‌بینی بارندگی و رواناب با الگوهای استوکستیک در سیستم آبهای سطحی (مطالعه موردی : حوضه آبریز سد کارده)

از آنجایی که داده‌های هیدروکلیماتولوژی دارای تغییرات فصلی متاثر از فرایندهای تصادفی می‌باشند مدل‌های استوکستیک مناسبترین روش جهت پیش‌بینی متغیرهای تصادفی با روند فصلی است. در این مقاله برای پیش‌بینی بارندگی و رواناب یک یا چند گام جلوتر از مدل‌های فضای حالت مرتبه دوم استفاده شده است. بعلاوه متغیرهای ورودی و خروجی به صورت جداگانه مدل‌سازی شده و مدل‌های فصلی خانواده باکس و جنکینز در توصیف هر دو مت...

متن کامل

ارزیابی کارآیی شبکه های عصبی در پیش بینی بارمعلق (مطالعه موردی؛ حوزه آبخیز سد کارده مشهد)

فرسایش و رسوب¬گذاری، منجر به از دست رفتن خاک حاصل¬خیز کشاورزی و ایجاد خسارت¬های برون¬منطقه¬ای می¬گردد. هم¬چنین حمل رسوب روی شاخص¬های کیفی آب نیز موثر است، لذا برآورد مقدار رسوب در پروژه¬های حفاظت خاک، طراحی و اجرای سازه¬های آبی، و بهره¬برداری از منابع آب ضرورت دارد. برآورد رسوب معلق تابع عوامل زیادی است که ممکن است مدل کردن همه¬ی آن¬ها به صورت تحلیلی مشکل باشد بنابراین استفاده از تکنیک¬های هوش ...

15 صفحه اول

پیش بینی بارندگی و رواناب با الگوهای استوکستیک در سیستم آبهای سطحی (مطالعه موردی : حوضه آبریز سد کارده)

از آنجایی که داده های هیدروکلیماتولوژی دارای تغییرات فصلی متاثر از فرایندهای تصادفی می باشند مدل های استوکستیک مناسبترین روش جهت پیش بینی متغیرهای تصادفی با روند فصلی است. در این مقاله برای پیش بینی بارندگی و رواناب یک یا چند گام جلوتر از مدل های فضای حالت مرتبه دوم استفاده شده است. بعلاوه متغیرهای ورودی و خروجی به صورت جداگانه مدل سازی شده و مدل های فصلی خانواده باکس و جنکینز در توصیف هر دو مت...

متن کامل

ارزیابی میزان دقت روشهای درونیابی فضایی مطالعه موردی: الگوسازی بارندگی حوزه کارده مشهد

چکیده در مقاله حاضر میزان دقت روشهای مختلف درونیابی فضایی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. به عنوان نمونه روشهای مختلف درونیابی تین ، معکوس وزنی فاصله، اسپلاین و انواع کریجینگ انتخاب گردیده است. با استفاده از این روشها به درونیابی داده های بارندگی حوضه آبریز کشف رود پرداخته شده است. براساس نتایج به دست آمده از اجرای این مدلها میزان دقت این روشها با استفاده از روشهای آماری با هم مقایسه شده اند...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 1

صفحات  17- 26

تاریخ انتشار 2014-07

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023